Ένα ταξίδι στο Σαν Σεμπαστιάν καλεσμένος από έναν Γερμανό φίλο που βρήκε στην πόλη αυτή τον παράδεισο της ζωής του, εκτός των σημαντικών εμπειριών που μου χάρισε,

με έκανε να κατανοήσω πώς μια μικρή πόλη έγινε ο πρωταθλητής της παγκόσμιας γαστρονομίας. Γεγονός που δεν εξηγείται με το σημερινό αποτέλεσμα, αλλά ψάχνοντας το παρελθόν, σε πιο υπόγειες διαδρομές, στην ανάπτυξη της ισπανικής κουζίνας αλλά και σε πολλούς σύγχρονους θεσμούς.

Το Σαν Σεμπαστιάν, San Sebastián στα ισπανικά και Donostia στα βασκικά , είναι μια πανέμορφη παραθαλάσσια πόλη, υπέροχα χαλαρωτική, μόλις 180.000 κατοίκων στη βόρεια Ισπανία πρωτεύουσα της επαρχίας Γκιπούθκοα της Χώρας τω Βάσκων.

Ιδρύθηκε το 1524 και είναι χτισμένη στην άκρη τριών παραλιών, της δημοφιλούς Playa de la Concha με το νησί Santa Clara, της Playa de Ondarreta και της Playa de Gros. Ο παραλιακός δρόμος που περνά μπροστά από τις πρώτες δύο παραλίες προσφέρεται για έναν ατμοσφαιρικό περίπατο.

Ωραία όμως είναι και η βόλτα στον πεζόδρομο της Parte Vieja ( Παλιά Πόλη) Η σύγχρονη πόλη εκτείνεται κατά μήκος των όχθεων του ποταμού Oυρουμέο ο οποίος ανάλογα με τη στάθμη των υδάτων της θάλασσας άλλοτε μοιάζει τον Σηκουάνα κι άλλοτε με τον Άραχθο!

Το ίδιο συμβαίνει και με τις αμμώδεις παραλίες που άλλοτε έχουν πλάτος 20 μέτρων και άλλοτε 200. Κι όλα αυτά χάρις το πηγαινέλα της παλίρροιας και της άμπωτης, καθώς σε ένα 24ωρο η στάθμη του νερού, δύο φορές την ημέρα, ανά έξι ώρες, ανεβαίνει και κατεβαίνει περί τα τέσσερα μέτρα.

Το Σαν Σεμπαστιάν χάρη στις ειδυλλιακές παραλίες, τα διεθνή φεστιβάλ τζαζ και κινηματογράφου και το αριστοκρατικό το στυλ, δίκαια χαρακτηρίζεται ως η βασίλισσα της Χώρας των Βάσκων.

Μέχρι τον 16ο αιώνα ήταν ένα ταπεινό ψαροχώρι, κατόπιν έγινε ένα σημαντικό λιμάνι, αλλά το 1813, κατά τον Ιβηρικό πόλεμο, το Σαν Σεμπαστιάν πολιορκήθηκε από τους Βρετανικούς και Πορτογαλικούς στόλους, οι οποίοι κατέστρεψαν ολοκληρωτικά την πόλη, η οποία προστατευόταν από στρατεύματα του Ναπολέοντα και αποτελούσε τότε συνοριακή πόλη της Γαλλίας. Μόνο ένας δρόμος κατάφερε να επιβιώσει από την επίθεση αυτή, ο οποίος σήμερα ονομάζεται 31 Αυγούστου, και σε κάθε επέτειο το βράδυ ο δρόμος αυτός, που βρίσκεται στην παλιά πόλη, γεμίζει αναμμένα κεριά.

Η μετατροπή της πόλης σε τουριστικό προορισμό οφείλεται στην απόφαση της βασίλισσας της Ισπανίας Ισαβέλας ΙΙ,  το 1845, να διαλέξει το Σαν Σεμπαστιάν ως τον τόπο για να αποθεραπεύσει μια αλλεργία που είχε, κάνοντας θαλασσινά μπάνια, σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού της και να κτίσει εδώ τα θερινά της ανάκτορα!

Πιθανόν στην επιλογή της να μέτρησε και η γειτνίαση με το Biarritz, καλοκαιρινό θέρετρο της γαλλικής αριστοκρατίας λίγα χιλιόμετρα πιο βόρεια. Από τότε το Σαν Σεμπαστιάν -η Donostia των Βάσκων- έγινε το αγαπημένο meeting place της ευρωπαϊκής καλής κοινωνίας και από τότε στα σαλόνια του ονειρεμένα παλιομοδίτικου σήμερα Hotel Maria Cristina οι αριστοκράτες έπαιζαν χαρτιά και έπιναν σαμπάνια εγκαινιάζοντας τα τρελά χρόνια της Belle Epoque.

Η αριστοκρατία έφερε μαζί της τους μαγείρους της, και ώθησε τη γαστρονομία της πόλης. Μεγάλοι σεφ συγχρωτίστηκαν με τις ντόπιες μαγείρισσες-βοηθούς τους, γνώρισαν τα ντόπια υλικά και αυτές πάλι πήραν ιδέες και τις εφάρμοσαν στις κουζίνες των σπιτιών τους. Κάπως έτσι έγινε η όσμωση των δύο κόσμων -όπως γίνεται πάντα όταν συναντιούνται διαφορετικοί κόσμοι-, κι έτσι από τότε η κουζίνα της περιοχής διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα.

Κάνοντας βόλτες στην πόλη βλέπεις παντού πανέμορφα κτίρια του 19ου αιώνα ή των αρχών του 20ού και μπορείς να χαζεύεις τη γλύκα των art nouveau προσόψεων των δημοσίων κτιρίων, όπως και τις φωτεινές art deco σφαίρες της πανέμορφης Puente de la Zurriola.