Το παραδοσιακό καφενείο στην Πλαγιά

Η Πλαγιά είναι ένα ορεινό χωριό της Ικαρίας, χτισμένο όπως μαρτυράει και η ονομασία του στην πλαγιά ενός βουνού. Βρίσκεται στο νότιο μέρος του νησιού σε υψόμετρο 270 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, πάνω στον δρόμο που ξεκινάει από τον Άγιο Κήρυκο και διατρέχει ΝΔ την Ικαρία για να φθάσει μέχρι τον Μαγγανίτη. Το μήνυμα ήταν οτι στην πλατεία του χωριού θα βρεις ίσως το πιο αυθεντικό καφενείο της Ικαρίας, το παραδοσιακό καφενείο στην Πλαγιά. Το βρήκα, αλλά κυρίως έμαθα σπουδαία πράγματα.

Το κέντρο του χωριού είναι μια πλακόστρωτη πλατεία του με 2 παραδοσιακά καφενεία, σπίτια πετρόκτιστα, το παλιό πέτρινο σχολείο και την εκκλησία του χωριού που κτίστηκε το 1953 στην θέση μίας παλαιότερης.

Εδώ στις 8 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο, διοργανώνεται παραδοσιακό ικαριώτικο πανηγύρι προς τιμήν του Γενεθλίου της Θεοτόκου, της προστάτιδας του χωριού.

Όντως το καφεναδέκι ήταν πανέμορφο στα λουλακί χρώματα, μ’ ένα κομψό τεζιάκι (ο πάγκος του καφετζή), και μια εσοχή με καπνοδόχο για το ψήσιμο των καφέδων. Καφετζής ήταν μια γυναίκα που το πήρε από τη μάνα της και θαμώνες γυναίκες. Στην ερώτηση μου, πως γίνεται αυτό πήρα την αφοπλιστική απάντηση, ότι πάντα στην Ικαρία οι γυναίκες σύχναζαν στα καφενεία και μάλιστα έπεσαν από τα σύννεφα όταν τους ενημέρωσα ότι πουθενά αλλού στην Ελλάδα δεν συμβαίνει αυτό. Διασταύρωσα την πληροφορία αυτή και ήταν 100% σωστή.

Ο ρόλος της γυναίκας στην Ικαρία ήταν ακόμη πιο επαναστατικός από τα άλλα καπετανονήσια. Οι γυναίκες δεν έπαιζαν μόνο το ρόλο της μάνας και του πατέρα ταυτόχρονα, στο βαθμό που ο πατέρας, ήταν ναυτικός και έλειπε πολύ χρόνο. Όχι μόνο κουμαντάριζαν τα τρέχοντα και πραγματοποιούσαν αγορές, πωλήσεις σπιτιών, οικοπέδων, διαχειριζόταν τα λεφτά της οικογένειας, αλλά ίσως λόγω της κομμουνιστικής ιδεολογίας, χειραφετήθηκαν όχι μόνο ώς προς τη διαχείριση της οικογενειακής περιουσίας,  αλλά και ως προς την διαχείριση του εαυτού τους. Πάνε σε καφενεία – τα καφενεία είναι μικτά – ή με τους άνδρες τους ή μόνες τους και παίζουν χαρτιά, πίνουν, καπνίζουν και γλεντούν. Πόσες φορές δεν έμειναν οι άνδρες στο σπίτι με τα παιδιά προκειμένου να βγουν έξω οι γυναίκες τους και να πάνε σε γλεντήσουν μεταξύ τους!

Εξαιρετικός ο καφές στο καφενείο στην Πλαγιά από γυναικεία χέρια, αλλά περισσότερο μια εξαιρετική αφορμή για να γνωρίσω κάτι που δεν έπρεπε να μου διαφεύγει ως συγγραφέας του βιβλίου «Τα καφενεία της Ελλάδας»!