Τα tapas bar ή pintxos bar – που αποτελούν ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της Ισπανίας γενικότερα – καθιστούν το Σαν Σεμπαστιάν πρωταθλήτρια πόλη στον κόσμο στη σχέση μπαρ ανά κάτοικο. Τέτοια πυκνότητα καταστημάτων, μικρών και μεγάλων και τέτοια ποικιλία εδεσμάτων δεν έχω ματαδεί στη ζωή μου. Υπολογίζονται γύρω στα 400 στο κέντρο της πόλης, τα οποία μάλιστα την ώρα του φαγητού είναι ασφυκτικά γεμάτα!

Για να εξηγηθούμε: Kάθε tapas bar, ακόμα και στο πιο μικροσκοπικό, θα βρεις στον πάγκο του δεκάδες ιδιότυπους μεζέδες. Μεζέδες που φτιάχνονται από τον κάθε μαγαζάτορα και είναι της στιγμής και φρέσκoι. Δεν έχεις πολλά να πεις, να δεις κατάλογο, ή να ρωτήσεις. Βλέπεις αυτό που σου γιαλίζει στο μάτι και το ζητάς.

Τα ποτήρια του κρασιού τιμούνται 1.10 € και σερβίρονται σε ποτήρια πανέμορφα, ενώ οι μεζέδες (τα tapas στην Ισπανία, λέγονται pinchos στο Σαν Σεμπαστιαν και pintxos στα βάσκικα) κυμαίνονται από 1.00 έως 2.50€ ανάλογα την πολυπλοκότητα. Τα κρασιά είναι από τα ερυθρά τα Tintos (ερυθρά κρασιά) από την Rojas και τα λευκά τα Txacoli (zacoli στην προφορά = λευκό κρασί ) και βέβαια τα sidra ( μηλίτης δηλαδή αλλά με μπόλικο αλκοόλ που διαφέρει από το cidre των Γάλλων).

Eπισκέφτηκα πολλά  tapas bar / pintxos bar, ένα πέρασμα από ένα μπαρ δεν σου στοιχίζει ο μεζές και ένα ποτήρι κρασί πάνω από 3 €! Θα καταμέτρησα -τις 5 ημέρες της παραμονής μας- φωτογραφικά αλλά και γευστικά πάνω 100 μεζέδες… Τόσο διαφορετικοί και τόσο γευστικοί!

Οι ιδιοκτήτες των περισσότερων μπαρ, είναι στο πόστο τους, σερβίρουν και μοιράζουν χαμόγελα και χαιρετούρες στους πελάτες-φίλους τους όλη μέρα, ενώ πολλοί στους τοίχους έχουν απαθανατισμένα βραβεία που απέσπασαν σε διαγωνισμούς ή φωτογραφίες τους μαζί με επώνυμους ποδοσφαιριστές ή καλλιτέχνες που τους επισκέφτηκαν.

Τα κύρια υλικά των tapas όπως είπαμε και στο οικείο κεφάλαιο είναι τα αλλαντικά, οι φρέσκες αντζούγιες, ο μπακαλιάρος, η μαγιονέζα, οι πιπερίτσες, οι γαρίδες, τα χταπόδια, τα αυγά, ο τόνος, τα μανιτάρια, ελιές, αγκινάρες, τυράκια κατσικίσια αλλά και τα πιο σοφιστικέ υλικά όπως οι τρούφες, τα foie gras, η πεσκανδρίτσα.

Ένας χαρακτηριστικός συνδυασμός είναι πάνω σ’ ένα ψωμάκι βάζουν jamon ibiriko (ζαμπόν), μανιτάρι, μαγιονέζα και γαρίδα, δηλαδή ο τρόπος που παντρεύουν θαλασσινά με αλλαντικά!

Κάποια tapas bar / pintxos bar είναι σούδες, κάποια μεγάλα και κάποια εντυπωσιακά ευρύχωρα, ιστορικά (εντοπίσαμε δυό στο Μπιλμπάο απίστευτης ομορφιάς) με μια αισθητική fin du siecle ( του 19ου βαβαίως). Το ένα είναι το Victor Montes και το άλλο το Cafe Irvoia από το 1904!

Η μια πλευρά του Cafe Irvoia είναι tapas bar σε αισθητική ανδαλουσιάνικη με υπέροχα πολύχρωμα πλακάκια και η άλλη που λειτουργεί και ως εστιατόριο έχει μια ατμόσφαιρα πιο βαριά τύπου Γρανάδας με βαριές μπουαζερί και υφάσματα. Και στις δύο περιπτώσεις το ποτήρι το κρασί κάνει εκεί γύρω στο 1.10 με 1.30 € !

Την τελευταία μέρα της παραμονής μου στο Σαν Σεμπαστιάν, ενώ αμφιταλαντευόμουν αν θα έπρεπε να φύγω από την πόλη χωρίς να γνωρίσω ένα  Michelin (αυτά που αν τα χάσει κανείς αυτοκτονεί…!!!), έπεσε στα χέρια μου μιά Guardian όπου ένας καλός άνθρωπος έγραφε οτι δεν είναι απαραίτητο να πας εκεί,  για να γνωρίσεις την γαστρονομία των Βάσκων.

Και γω συμπλήρωσα. Μα μπορείς να ξεχωρίσεις τη γαστρονομία από τους ανθρώπους και τον πολιτισμό της καθημερινότητάς τους; Και τι νόημα έχει να τρως χωρίς να συχνωτίζεσαι και να συναναστρέφεσαι…; Και πέρασα την μέρα μου, με την παρέα μου γυρνώντας από tapas σε tapas bar.