10 διαλεχτές από τις καλύτερες ταβέρνες της Κρήτης

Οι τίμιες ταβέρνες στην Κρήτη είναι αναρίθμητες. Επιλέξαμε 10 από τις καλύτερες ταβέρνες της Κρήτης με ιδιαίτερο χαρακτήρα, κυρίως από τις περιοχές του Ηρακλείου και του Ρεθύμνου. Καλό σας ταξίδι!

Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και το πέμπτο μεγαλύτερο της Μεσογείου μετά τη Σικελία, τη Σαρδηνία, την Κύπρο και τη Κορσική. Ευλογημένο από τους θεούς, μοναδικό στον πλανήτη, χάρη στα απλόχερα δώρα της φύσης και της ιστορίας.

Ανέγγιχτη και εύφορη φύση, υπερήφανα βουνά με μακραίωνο ποιμενικό πολιτισμό, επιβλητικά φαράγγια, σπήλαια, οροπέδια, πεδιάδες με χιλιάδες ελαιόδεντρα, απέραντοι αμπελώνες, την πιο πλούσια χλωρίδα της Ευρώπης, χίλια χιλιόμετρα ακτές, την Κρητική Κουζίνα, την πιο υγιεινή και νόστιμη κουζίνα του κόσμου, η Κρήτη αποτελεί το λίκνο του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, αποτελεί τον πρώτο τουριστικό προορισμό της Ελλάδας, με τεσσερα εκατομμύρια επισκέπτες το χρόνο.

Ωστόσο εξακολουθεί να διατηρεί έναν σημαντικό παραγωγικό πληθυσμό, ο οποίος ασχολείται με τον πρωτογενή τομέα, κυρίως με το λάδι, το αμπέλι και το κρασί, τις δυναμικές καλλιέργειες (πρώιμα κηπευτικά), την κτηνοτροφία και την τυροκομία. Η μεγαλόνησος είναι επίσης η περιφέρεια με τον μεγαλύτερο αριθμό προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ της Ελλάδας (18 από τα 101 όλης της χώρας).

Τα σημαντικότερα προϊόντα της κρητικής γης είναι οι ελιές και το ελαιόλαδο, τα σταφύλια, τα κίτρα και γενικά τα φρούτα, το κρασί και η τσικουδιά, τα γαλακτοκομικά, το απάκι, τα ξιδάτα λουκάνικα, οι άρτοι και τα παξιμάδια, το θυμαρίσιο μέλι, το σταμναγκάθι, τα άγρια χόρτα και τα λαχανικά, η σταφίδα σουλτανίνα, τα χαρούπια, τα βότανα και τα αρωματικά φυτά.

Οι τίμιες ταβέρνες και τα παραδοσιακά καφενεία στην Κρήτη είναι αναρίθμητα. Ταξιδεύοντας επιλέξαμε 10 από τις καλύτερες ταβέρνες της Κρήτης και τα πιο χαρακτηριστικά καφενεία με ιδιαίτερο χαρακτήρα από τις περιοχές του Ηρακλείου και του Ρεθύμνου και ελπίζουμε να μην σας απογοητεύσουμε. Καλό σας ταξίδι!

Οι καλύτερες ταβέρνες και καφενεία της Κρήτης

Ταβέρνα του Ντουνιά – Δράκωνα στα Λευκά όρη

Στη Δρακώνα Κεραμειών, σε μια καταπράσινη πλαγιά των Λευκών Ορέων σε υψόμετρο γύρω στα 500 μέτρα και μόλις 18 χλμ. από τα Χανιά βρίσκεται η ταβέρνα του Στέλιου Τριλυράκη, ο επονομαζόμενος “Ντουνιάς”. Και η ταβέρνα του Στέλιου είναι το παράδειγμα της απόλυτης εντυπωσιακής γαστρονομικής εμπειρίας για όλη την Ελλάδα γιατί: οι πρώτες ύλες είναι της περιοχής, τα ζαρζαβατικά από μποστάνια του και τα κρέατα από ζώα ελευθέρας βοσκής -μικρόσωμες αγελάδες ντόπιας ράτσας, πρόβατα, κατσίκια, κουνέλια- όλα από δικά του βοσκοτόπια ενώ τα μαγειρέματα γίνονται σε παρασιές και ξυλόσομπες.

Τα φαγητά του, πάντα της εποχής, ένα κι ένα, το ψωμί με ντόπια αλεύρια, παξιμάδια βραβευμένα, γαρδουμάκια, κουνουπίδι με ξινόχοντρο, αρνάκι στη λαδόκολλα κι ένα σωρό άλλα… Κι άμα καμιά φορά ο Στέλιος στριμωχθεί από τον πολύ κόσμο… τότε απαντά με το γλυκό χαμόγελό του: «Eμ κουμπάροι slow food δεν θέλατε;».

Εστιατόριο Αυλή – Ρέθυμνο

Από τα μέσα της δεκαετίας του ΄90 το εστιατόριο Αυλή είναι το σημείο αναφοράς της υψηλής κουζίνας στο Ρέθυμνο. Eξαίρετες γεύσεις, ψαγμένη αισθητική και στην παραμικρή λεπτομέρεια, μια υποδειγματική αρχιτεκτονική αποκατάσταση των βενετσιάνικων κτισμάτων, σέρβις από ένα νεανικό, ευγενές και πρόσχαρο προσωπικό. Κουζίνα κρητική αλλά και δημιουργική. Μια ατμόσφαιρα μαγική. Ο κόσμος της Αυλής, ο κόσμος της Κατερίνας Ξεκάλου.

Τα κρητικά καλούδια: τραγανές φλογέρες με κρητικά τυριά, δυόσμο, μέλι και σουσάμι, σφακιανή πίτα με ξυνομυζήθρα, μέλι και καρύδια, σφακιανό αρνάκι μαγειρεμένο στους χυμούς του με χωριάτικες πατάτες, σύζουμα (παραδοσιακά ζυμαρικά βρασμένα σε ζωμό κρέατος) πασπαλισμένα με τριμμένο ξερό ανθότυρο και πράσινο πιπέρι, και από την δημιουργική κουζίνα χοιρινό φιλέτο με σάλτσα άσπρου σταφυλιού, μοσχαρίσιο συκώτι με σταμναγκάθι, ψαρονέφρι με ψητά μανιτάρια, πάστα σύκου και φουντούκι.

Εστιατόριο Πεσκέσι – Ηράκλειο

Το Πεσκέσι βρίσκεται στο κέντρο της πόλης του Ηρακλείου, όταν το παλιό αρχοντικό του Καπετάνιου Πολυξίγκη, στα μέσα της δεκαετίας 2010 ανακατασκευάστηκε με περίσιο γούστο και βάλθηκε να μάθει στον κόσμο τις αυθεντικές κρητικές γκουρμεδιές. Τεράστια γκάμα κρητικών εδεσμάτων, όλος ο κρητικός αμπελώνας – και μόνον αυτός – μπροστά στα μάτια σου, αισθητική των πάντων υψηλού επίπεδου, σέρβις εξαίρετο ο χώρος ζεστός και οικείος με διάφορα ευρήματα που εντυπωσίαζαν τον επισκέπτη.

Τα εδέσματα όλα κρητικά σε τιμές πολύ προσιτές (γι’ αυτό συναντάς και πολλή νεολαία). Ξεχωρίσαμε εκτός από τις σαλάτες (καστρινή, κρητική χωριάτικη, οφτή και παλικάρια), τα αυγά ή τις τηγανητές πατάτες με στάκα, τους γεμιστούς με μυζήθρα κολοκυθοανθούς, το σφακιανό σύγκλινο πριν το κιούπι (καπνίζεται μποστά σου με θυμάρι και φασκόμηλο), τον κρεοκάκκαβο (χοιρινό ψημένο με μέλι και θυμάρι με πουρέ οσπρίων – πιάτο μινωικής Κρήτης), τον χόντρο με μελιτζάνες και γαλομυζήθρα και το χοιρινό του Καντάνου (μινωικής καταγωγής).

Εστιατόριο Κρίταμον – Αρχάνες

Στις Απάνω Αρχάνες, που συχνά αναφέρονται και απλά ως Αρχάνες, μια κωμόπολη που βρίσκεται 16 χλμ. από το Ηράκλειο στην Κρήτη, με 5.000 κατοίκους, σε υψόμετρο 400 μ. αποφάσισε ο Δημήτρης Μαυράκης, ένας νέος σεφ με σεμινάρια κοντά σε Alain Ducasse, Alessandro Miatelo και αντίστοιχα της Κρητικής παραδοσιακής κουζίνας, μαζί με τη σύζυγό του Μαρία Χαχλάκη απεφάσισαν να έλθουν και να εγκατασταθούν στην ιδιαίτερη πατρίδα τους δημιουργώντας το εστιατόριο Κρίταμον.

Υλικά τους τα καλούδια της άγριας Κρητικής χλωρίδας, οι μαγειρικές συνήθειες της ιδιαίτερης πατρίδας τους, τα ζαρζαβατικά που τα καλλιεργούν οι ίδιοι, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο του τόπου τους, τα βότανα και τα χόρτα που μαζεύονται από το βουνό «Γιούχτας» ενώ παράγουν και τα δικά τους σπιτικά ζυμαρικά (σιουφικτά παραγωγής, χυλοπίτες, μαγγίρι).

Eστιατόριο Ελιά και Δυόσμος – Σκαλάνι

Η «Ελιά και Δυόσμος» είναι ένα εστιατόριο στο Σκαλάνι, 11 χλμ. απόσταση από το Ηράκλειο της Κρήτης, δίπλα στα φημισμένα οινοποιεία της περιοχής, με πρωταγωνίστρια την βραβευμένη σεφ Αργυρώ Βάρδα. Η ανοικτή κουζίνα του εστιατορίου είναι υκαιρία να θαυμάσει κανείς την Αργυρώ να δημιουργεί τα εδέσματα της, που είναι ένα «πάντρεμα» της κρητικής παράδοσης με την εκλεπτυσμένη και υγιεινή διατροφή.

Από τα φαγητά της Αργυρώς ξεχωρίσαμε τα: καπνιστή μελιτζανοσαλάτα με αρωματικά βότανα, χανιώτικες κρεατότουρτες και μαραθόπιτες,χειροποίητα μακαρούνια σκιουφιχτά, πετεινός κρασάτος με πλιγούρι, ρολό αρνιού γεμιστό με σπανάκι και τυριά, αρνί με ασκολίμπρους.

Εστιατόριο του Kapsaliana Village Hotel

Το Kapsaliana Village Hotel στα Καψαλιανά, είναι μέλος των Ιστορικών Ξενοδοχείων της Ευρώπης και αποτελεί μια ιδιαίτερη πρόταση διαμονής στην Κρήτη και ολόκληρη τη Μεσόγειο. Η δημιουργία του οφείλεται στον αρχιτέκτονα Μύρωνα Τουπογιάννη, βέρο Κρητικό, που ερωτεύτηκε πριν από τριάντα χρόνια αυτό τον ευλογημένο τόπο, και μετά από μακρές και επίπονες προσπάθειες κατάφερε να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα.

Η γαστρονομία παίζει πρωτεύοντα ρόλο στις υπηρεσίες του Kapsialiana Village Hotel. Πολλά αγροτικά προϊόντα που παράγονται από τα μποστάνια του ξενοδοχείου ή άλλα που προέρχονται από γειτονικές οικογενειακές φάρμες προσφέρονται στο πρωινό ή στα ενδιάμεσα γεύματα. Τα κυρίως γεύματα στο εστιατόριο είναι μια μοναδική εμπειρία, δημιουργίες του βραβευμένου σεφ Βασίλη Λεωνίδου, δοκιμάζοντας τα δημιουργικά πιάτα της κουζίνας όπως το κοτόπουλο με γιαούρτι, σταφίδες και γλιστρίδα, ή το τσιγαριαστό αρνάκι.

Η στροφή της γεύσης – Βυζάρι

Στο Βυζάρι σ’ ένα χωριουδάκι με λιγοστά σπίτια σε μια ωραία τοποθεσία, στη μέση της κατάφυτης κοιλάδας του Ασωμαθιανού Κάμπου, λίγο μετά από το πανέμορφο Αμάρι, δίπλα σε μια φουντωτή μουριά βρίσκεται η “Στροφή της γεύσης“. Ιδιοκτήτης της ο παπά-Μανώλης και η παπαδιά η Ελένη Σταυρουλάκη, η ταβερνιάρισσα που εκτός από ψάλτης, μαγείρισσα και ταβερνιάρισσα εδώ και χρόνια είναι εθελόντρια πυροσβέστης και μάλιστα πρόεδρος των εθελοντών πυροσβεστών της Κρήτης.

Το περιβάλλον ήρεμο, ένας κήπος με ζαρζαβατικά, μια ξυλόσομπα στην κουζίνα κι άλλη μια στο προαύλιο, ένας ξύλινος φράκτης με λουλούδια και ο παπα-Μανώλης να σου λέει ιστορίες. Ο παράδεισος. Τα φαγητά απλά, σπιτικά αλλά μπουκιές και συγχώριο. Ομελέτα με αγκινάρες, πατάτες γευστικές, κατσικάκι θεσπέσιο, σαλάτες, ένα παστίτσιο θεϊκό και τέλος οι σπιτικοί λουκουμάδες.

Καφενείο Σαρανταυγά στο Ηράκλειο

Στην καρδιά της Αγοράς του Ηρακλείου, βρίσκεται από το 1924 το καφενείο-καπηλειό Σαρανταυγά, που είναι ένας σταθμός της κοινωνικής ζωής της πόλης. Μια σούδα 15 τετραγωνικών μέτρων, με τέσσερα όλα κι όλα τραπεζάκια, κι άλλα τόσα στο πεζοδρόμιο, και στους τοίχους της όλη η ιστορία του Ηρακλείου.

Μια τηλεόραση πάνω από την κουζίνα σκεπασμένη με ένα κασκόλ του ΟΦΗ, που όμως όταν έχει ματς αποτραβιέται, για να απολαύσουν οι αντροπαρέες το ποδόσφαιρο. Εξαίρετοι μεζέδες, ρακές, μα πάνω από όλα αυτή η παρεΐστικη ατμόσφαιρα, όπου όλα τα τραπεζάκια γίνονται μια παρέα. Η ζωή του Έλληνα.

Καφενείο του Καγιαμπή στο Ηράκλειο

Ο καφενές του Καγιαμπή είναι ένα από τα κλασικά στέκια της πόλης του Ηρακλείου. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του είναι οι εξαιρετικοί τοπικοί μεζέδες του και η ανθρωπογεωγραφία της πελατείας του. Σε απόσταση 10 λεπτών με τα πόδια από την πλατεία των Λιονταριών, στην οδό Μονοφατσίου, ένα δρομάκι σε μια ήσυχη γειτονιά, βρίσκεται το πιο cult στέκι της πόλης.

Στην κουζίνα κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του Τσε, η Ράνια Τσουκαλά, μια κρητικιά παλικαρού δίνει ανυπολόγιστη χαρά στους θαμώνες του καφενέ. Τα μαγειρέματά της εξαίρετα, σαλάτες, χοχλιοί μπουμπουριστοί, κουκόφαβα, συκωτάκια, ομελέτες με αγκινάρες, κόκορας με σιουφιχτά μακαρόνια, θεϊκές πατάτες τηγανητές.“Κάθε μέρα ξεχωριστή από φαγάκια”, μας λέει. Εγώ πάντως μαγεύτηκα από τη ζεστασιά της, αλλά και από το μαγείρεμα του χόντρου της -μετά το τσιγάρισμα του κρεμμυδιού και το ρόδισμα της μελιτζάνας, του κολοκυθιού, του καρότου, ενίοτε και των μανιταριών, ρίχνουμε και το σπασμένο στάρι, λίγο λευκό κρασί και μια ιδέα κύμινο και τα μαγειρεύουμε-.

Καφενείο Σκουλά στα Ανώγια

Φθάνοντας στα Ανώγεια, το ξακουστό χωριό της Κρήτης στην ρίζες του Ψηλορείτη,, στο δεξί σου χέρι χωμένο ανάμεσα σε δυο μουριές θα εντοπίσεις το καφενείο του Γρυλιού με τίτλο η “Πλατεία του Συντάγματος”, το παλιότερο ίσως καφενείο του χωριού. Στον εσωτερικό χώρο δεσπόζουν δυο μεγάλες φωτογραφίες του καφετζή Μίχαλου Σκουλά – η μια παρμένη πριν σαράντα χρόνια και ή άλλη σχετικά πρόσφατα- και τριγύρω τους πολλές μικρές φωτογραφίες και αποσπάσματα από εφημερίδες που αναφέρονται στην ιστορία της οικογένειας Σκουλά και των Ανωγείων.

Έξω στην αυλή και στην παχιά σκιά μιάς μουριάς, για χρόνια γέροντες Ανωγειανοί, ευθυτενείς, αρρενωποί, μαυροπουκαμισάδες, με μούσια μουστάκια και τα τυπικά κεφαλομάντηλα κουβεντιάζουν πίνοντας τη ρακή τους. Δυστυχώς ο Μίχαλος – αδελφός του γνωστού στο Πανελλήνιο μαντιναδόρου Βασίλη Σκούλα – που επί δεκαετίες σέρβιρε, κέρναγε, βοηθούσε την γυναίκα του κυρά-Ειρήνη – σύγχρονη ηρωίδα – και δεν έχανε την ευκαιρία να φωτογραφηθεί, να τραγουδήσει ή να πει τις ιστορίες του με τους πελάτες του, στα 85 του χρόνια, το 2014 έφυγε στους ουρανούς. Μας λείπει.