10 τοπικά φαγητά της Νάουσας

10 τοπικά φαγητά της Νάουσας - Greek Gastronomy Guide
Nov 07 2019

10 τοπικά φαγητά της Νάουσας

Η παραδοσιακή ναουσαίικη κουζίνα αξιοποιεί με μαεστρία τα προϊόντα της ντόπιας παραγωγής και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τους προσδίδουν το κλίμα και το έδαφος της περιοχής.

Ούζο Πλωμαρίου
Ούζο Πλωμάρι

Τα χαρακτηριστικά εδέσματα της Νάουσας είναι η μάντζα, τα γκαβόψαρα, οι κεφτέδες με άρμη, ο τραχανάς, τα πέτουρα και οι πίτες. Άλλα συνήθη εδέσματα είναι οι σαρμάδες (λαχανοντολμάδες), τα ντολμάδακια με αμπελόφυλλα ξινόμαυρα, ενώ με τα φασόλια φτιάχνεται ο φασουλονταβάς.

Τα κρεατικά μαγειρεύονται με πολλούς τρόπους, όπως η κότα ή ο κόκκορας με πέτουρα ή χυλοπίτες, το αγριογούρουνο με κάστανα, δαμάσκηνα, κυδώνια ή ελιές, το μοσχάρι με μελιτζάνες, το χοιρινό με πράσα, σέλινο και κυδώνι και το κατσικάκι με κρομυδούλια (φρέσκα κρεμμυδάκια).

Στη στάμνα μαγειρεύονται μαζί ή και ξεχωριστά χοιρινό, ζυγούρι και μοσχάρι, ενώ οι πέστροφες μαγειρεύονται τηγανητές με κατσικίσιο βούτυρο και σκόρδο.

Χαρακτηριστικα γλυκά της Νάουσας  είναι η μουστόπιτα, τα μουστοκούλουρα και οι γκρακλιάνοι.

 

Πίτες

6 παραδοσιακες πίτες της Νάουσας παντρεύονται 6 εκλεκτά Ξινόμαυρα

Οι πίτες αποτελούσαν -και αποτελούν- βασικό στοιχείο της τοπικής κουζίνας. Η τέχνη στην παρασκευή τους αποτελούσε, σε παλιότερες εποχές, πρόκριμα -μαζί βεβαίως με την προίκα – για την αποδοχή της μέλλουσας νύφης από το συμπεθεριό.

Στη Νάουσα παράγονται σήμερα στα σπιτικά αλλά και στις ταβέρνες λογιών λογιών πίτες.

Πίτες κλειστές (πρασοκιμαδόπιτα, μπατζόπιτα, κολοκυθόπιτα, ριζόπιτα, κρεμόπιτα, τσουκνιδόπιτα, πίτα μελουβουδιά (αγριόχορτο), σπανακοτυρόπιτα, πίτα με κρομμυδούλια -φρέσκα κρεμμυδάκια- και οι λαχανόπιτες)

Πίτες ανοικτές ή αλλιώς ξεσκέπαστες ή γκουλόγλαβες όπως η  πλατσίντα (κυρίως με φέτα), η πατσαβουρόπιτα και η τραχανόπιτα.

Φασουλονταβάς

Φασουλονταβάς - Ταβέρνα Οινομαγειρέματα - Νάουσα - Greek Gastronomy Guide

Ο φασουλονταβάς είναι ένα παραδοσιακό φαγητό της Νάουσας. Στη Μακεδονία, την φασουλομάνα  της Ελλάδας, τον συναντάμε σε αρκετές παραλλαγές από περιοχή σε περιοχή. Το όνομά του το παίρνει από το χαρακτηριστικό σκεύος “νταβά”, που στα τούρκικα σημαίνει ταψί.

Ο φασουλονταβάς στη Μακεδονία φτιάχνεται με γίγαντες αλλά και με μέτρια φασόλια -ανάλογα τί είδους φασόλια παράγει η περιοχή- και εκτός των κρεμμυδιών, της πάπρικας και των κόκκινων πιπεριών Φλωρίνης, εμπλουτίζεται από τοπικά υλικά όπως ο καβουρμάς, τα λουκάνικα ή τα μανιτάρια. Αγαπημένος μεζές για τσίπουρο!

Γκαβόψαρα

Παραδοσιακά Γκαβόψαρα - Νάουσα - Greek Gastronomy Guide

Τα γκαβόψαρα δεν είναι ψαρομεζές, αλλά για ο πιο διάσημος τσιπουρομεζές της Νάουσας. Πρόκειται για μελιτζάνες ψημένες σε αλατόνερο με σινάπι. Οι μελιτζάνες κόβονται σε λεπτά μακρόστενα κομματάκια (ώστε το σχήμα τους να θυμίζει ψιλό ψαράκι, εξ’ού και η ονομασία τους) και τηγανίζονται αλευρωμένα για 2-3′ σε καυτό λάδι. Τα χρόνια που οι εποχές καθόριζαν τον μεζέ, οι Ναουσαίοι θέλησαν να έχουν για όλη τη χρονιά, τη γεύση της τηγανιτής μελιτζάνας, συντροφιά με το τσίπουρό τους ή το ουζάκι τους. Διατηρούσαν την μελιτζάνα στην άρμη και όταν ήθελαν να την γευτούν την ξαλμυρίζαν και την τηγάνιζαν. Ένας μεζές θεριακλήδικος, τραγανός απ’ έξω και τρυφερός και ζουμερός από μέσα.

Kεφτέδες με άρμη

Κεφτέδες με άρμη - Νάουσα - Greek Gastronomy Guide

Το κατεξοχήν αυθεντικό πιάτο της Νάουσας είναι οι κεφτέδες με άρμη, μια παραδοσιακή συνταγή, απλή, πανεύκολη και πεντανόστιμη.

Οι τηγανητοί κεφτέδες “βυθίζονται” σε σάλτσα αλευριού –για την παρασκευή της χρησιμοποιείται αλεύρι, σάλτα ντομάτας σε πελτέ, νερό, ξύδι και σκόρδο– και προσφέρονται λαχταριστοί στις περισσότερες ταβέρνες της πόλης.

Μάντζα

Μάντζα - Ταβέρνα Χάραμα - Αρκοχώρι, Νάουσα - Greek Gastronomy Guide

Η μάντζα είναι μία από τις παραδοσιακές συνταγές της Νάουσας, την οποία μπορείτε να δοκιμάσετε και σε αρκετές ταβέρνες της πόλης. Η συνταγή της μάντζας περιλαμβάνει τηγανητές πιπεριές, μελιτζάνες, πατάτες και κολοκυθάκια. Τα υλικά αυτά συνδέονται με μια απλή σάλτσα που ετοιμάζεται σε ένα τηγάνι σοτάροντας με λίγο ελαιόλαδο ψιλοκομμένο κρεμμύδι  και φρέσκες ντομάτες τριμμένες. Στη σάλτσα της μάντζας μπορούμε να βάλουμε επίσης λίγο σκόρδο ψιλοκομμένο, αλατοπίπερο και λίγη ζάχαρη.

Αγριογούρουνο με πέτουρα

Το αγριογούρουνο μαρινάρεται σε ξινόμαυρο κρασί, μαζί με καρότα, κρεμμύδι, ρίγανη, φύλλα δάφνης, αλάτι και πιπέρι για 12 ώρες. Αφού το θωρακίσουμε στο ελαιόλαδο, το καρυκεύουμε και σβήνουμε με κόκκινο κρασί. Προσθέτουμε τη σάλτσα ντομάτα και το βράζουμε σε χαμηλή φωτιά. Το σερβίρουμε με πέτουρα, ντόπια ζυμαρικά με φυσική ξήρανση, που έχουν μια βελούδινη γεύση αφού τα πασπαλίσουμε με τον τοπικό μπάτζο.

Σαρμάδες

Οι ντολμάδες (σαρμάδες) με λάχανο μαγειρεύονται σ’ όλη την Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Μακεδονία και είναι ένα αγαπημένο χειμωνιάτικο φαγητό. Το καλοκαίρι οι ντολμάδες γίνονται με αμπελόφυλλα και στη Νάουσα με φύλλα από ξινόμαυρο. Αν τα φύλλα είναι φρέσκα τα ζεματάμε για 10’ σε αλατισμένο νερό, κι αν είναι της άρμης τα ξαλμυρίζουμε για 30΄ σε μια λεκάνη νερό. Σ’ όλες τις περιπτώσεις σερβίρονται και με αυγολέμονο.

Μοσχάρι με κυδώνια και κάστανα

Εστιατόριο Διόνυσος στην Όρμα Αριδαίας: μια γαστρονομική έκπληξη στους πρόποδες του Καϊμακτσαλάν

Το μοσχάρι με κυδώνια και κάστανα είναι ένα καθαρά μακεδονίτικο έδεσμα. Τα κυδώνια κόβονται σε φέτες, αφού αφαιρεθούν τα κουκούτσια, και ρίχνονται στο σωταρισμένο κρέας που έχει σβηστεί με κόκκινο κρασί, μαζί με μέλι, κανέλα, ζάχαρη και τα κάστανα και βράζονται σε σιγανή φωτιά για μια ώρα.

Χοιρινό πρασοσέλινο

Χοιρινό πρασοσέλινο - Παραδοσιακά φαγητά του Ζαγορίου και της Ηπείρου - Greek Gastronomy Guide

Το χοιρινό πρασοσέλινο είναι ένα από τα πιο αγαπημένα χειμωνιάτικα φαγητά της Μακεδονίας. Σοτάρουμε το κρεμμύδι και τα κομμάτια του χοιρινού, καρικεύουμε και αφήνουμε να βράσουν για 40′. Σοτάρουμε τα λαχανικά και κατόπιν προσθέτουμε το κρέας, την ντομάτα και τον πελτέ, προσθέτοντας, ζάχαρη, κύμινο και αλατοπίπερο.

Γκρακλιάνοι

Ο γκρακλιάνος, το χαρακτηριστικό γλυκό της Νάουσας, είναι ένα είδος μπακλαβά με σπιτικό τυλιχτό φύλλο, σουσαμέλαιο και άφθονα καρύδια που σιροπιάζεται με μέλι από μούστο. Πολλά γλυκά της Νάουσας είναι στενά συνδεδεμένα με τον χυμό του ξινόμαυρου, της ποικιλίας της περιοχής από την οποία παράγονται τα ονομαστά ερυθρά κρασιά ΠΟΠ Νάουσα. Από τον μούστο του ξινόμαυρου παρασκευάζεται το “μέλι” (σιρόπι) και αποτελεί τη βάση για πολλές γλυκές λιχουδιές, μουστόπιτες, σουτζούκια και άλλα.

10 τοπικά φαγητά της Νάουσας - Greek Gastronomy Guide

Τοπικά φαγητά της Νάουσας – Greek Gastronomy Guide

<