Πανηγύρι της Αγίας Κυριακής στη Δήλο

Η Δήλος σήμερα -η καλύτερα σωζόμενη αρχαία πόλη στην Ελλάδα- έχει χαρακτηριστεί ολόκληρη αρχαιολογικός χώρος και η επίσκεψή της διέπεται από τους σχετικούς κανονισμούς. Κανείς δεν μπορεί να παραμείνει στο νησί απόγευμα και να χαρεί το ηλιοβασίλεμα, πόσο μάλλον το βράδυ, πλην μιας ημέρας το χρόνο: την παραμονή της 7ης Ιουλίου που γιορτάζει η Αγία Κυριακή.

Η Αγία Κυριακή είναι ένα μικρό εκκλησάκι, που χτίστηκε τον 19ο αιώνα για τις θρησκευτικές ανάγκες των εργαζομένων στους αρχαιολογικούς χώρους. Βρίσκεται στην ανατολική ακτή, ακριβώς απέναντι από τη Μύκονο.

Την ημέρα που γιορτάζει η Αγία Κυριακή, οι φύλακες του νησιού, με τους φίλους τους από τη Μύκονο, τιμούν τη μνήμη της με εκκλησιασμό, αλλά και μ’ ένα πανηγύρι, ένα τρικούβερτο γλέντι.

Στο φρεσκοασβεστωμένο εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής, όλο κι όλο μια σπιθαμή, ζήτημα είναι να χωρούν δέκα άνθρωποι και οι πιστοί μαζεύονται στο σημαιοστολισμένο προαύλιο.

Μετά τον εσπερινό ακολουθεί η αρτοκλασία. Ο κόσμος παίρνει κομμάτια από τον ευλογημένο άρτο, που έχει έντονη τη γεύσης της μαστίχας, και κατευθύνεται προς τον οικισμό των φυλάκων. Εκεί, σ’ ένα μικρό πλάτωμα, στο χώρο του αρχαίου Γυμνασίου, διαμορφώνεται μια πρόχειρη κουζίνα και μια υπαίθρια τραπεζαρία με τα τραπέζια και τ’ αυτοσχέδια καθίσματα από τσιμεντόλιθους και μαδέρια.

Ο πανηγυράς Δήμητρης Βλασσόπουλος, ένας από τους φύλακες του ιερού νησιού, παρότι εδώ και χρόνια έχει πάρει τη σύνταξή του και μένει πια στη Μύκονο, δεν σταμάτησε ποτέ να διοργανώνει μαζί με την οικογένειά του το πανηγύρι της Αγίας Κυριακής.

Μπορεί πράγματι το πανηγύρι να επιβιώνει χάρη στις προσφορές διαφόρων Μυκονιατών, που το τιμούν και με την παρουσία τους, αλλά στυλοβάτης παραμένει ο κυρ Δημήτρης, χάρη στην επιμονή και τη διάθεση του ίδιου και της οικογένειάς του ν’ αντιμετωπίζουν αγόγγυστα κάθε χρόνο κάθε απρόοπτο (μια χρονιά κάποιοι απίθανοι ταξιδιωτικοί πράκτορες είχαν συμπεριλάβει και το δωρεάν γεύμα του πανηγυριού στο εισιτήριο των ξένων τουριστών).

Μοναδικό, πριν το πλούσιο τραπέζι, το γιδόζουμο σε ποτηράκι. Ζεστό, πεντανόστιμο, συνοδεύεται από τις πρώτες γουλιές του ντόπιου κρασιού και ανοίγει για τα καλά την όρεξη. Ακολουθούν το ασυναγώνιστο ερίφι γιαχνί με πατάτες, η παραδοσιακή κρεμμυδόπιτα, οι λαχανίδες με το λαρδί, τα ντολμαδάκια, τα κεφτεδάκια, η κοπανιστή, η λούζα και ο μπακαλιάρος σκορδαλιά.