Τούρκικο Καφενείο

Στη μέση της οδού Σωκράτους (αρ.76), στο κέντρο της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου, ανάμεσα στα σύγχρονα τουριστικά καταστήματα, συναντά κανείς το Τούρκικο Καφενείο. Μια νότα παλιοκαιρίσια, αφού είναι το μοναδικό αυθεντικό στέκι που θυμίζει την ζωή της παλιάς πόλης, σήμα κατατεθέν της, αφού αντανακλά την πολυπολιτισμική ταυτότητα μιας εποχής.

Μην μας διαφεύγει ότι την εποχή που γινήκαν οι μεγάλες ανταλλαγές πληθυσμών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, λίγο μετά το 1922, η Ρόδος και τα Δωδεκάνησα ήταν Ιταλική αποικία. Έτσι η τούρκικη μειονότητα δεν είχε κανένα λόγο να μετακινηθεί, και παρέμεινε στην θέση της. Ο τουρκικός καφενές και σύμφωνα με την χειροποίητα ζωγραφισμένη επιγραφή «Καφενείον και Καφεκοπτείον Μπεκίρ Καρακουζού» ήταν το κέντρο της τούρκικης κοινότητας για χρόνια. Υπάρχει δε μια φωτογραφία όπου φαίνονται οι Τούρκοι με τα φέσια τους και τα στιβάνια τους – από το παρακείμενο στιβανοποιείο – να είναι μαζεμένοι, να πίνουν το καφέ τους και να ρουφούν τον ναργιλέ τους πάνω στο στενό πεζοδρόμιο μπροστά από το βοτσαλωτό καλντερίμι της παλιάς αγοράς.

Το Τούρκικο Καφενείο δυστυχώς δεν είχα καταφέρει να το φωτογραφίσω την εποχή που κατέγραφα τα καφενεία της Ελλάδας, επειδή ο ιδιοκτήτης του είχε πεθάνει και για μια περίοδο ήταν κλειστό.

Ευκαιρία λοιπόν τώρα που ξαναλειτούργησε, πάντα από την ίδια οικογένεια, να το αποτυπώσω.

Μας υποδέχτηκε ο Ηρακλής ο οποίος έχει αναλάβει την λειτουργία του καφενέ, κι αφού μας κέρασε έναν τούρκικο καφέ μας είπε δυο κουβέντες:

«Aπ’ ό,τι λέγεται ήταν τόσος ο κόσμος που σύχναζε στον καφενέ που καταναλώνονταν καθημερινά, πάνω από 40 κιλά καφέ, που φτιαχνόταν από την μηχανή του μαγαζιού. Τώρα μας επισκέπτονται μόνο τουρίστες γιατί η τουρκική γειτονιά και η παλιά αγορά, έγιναν ο πιο εμπορικός δρόμος της Ρόδου».

Πράγματι η μηχανή που έκοβε τον καφέ (μάρκας Diamant) είναι ένα από τα εκθέματα του καφενείου μουσείου. Ένας καφές σε μπακιρένιο μπρίκι, με θέα το καταπληκτικό βοτσαλωτό δάπεδο, χαμηλούς οντάδες με όμορφες μαξιλάρες, ανάμεσα σε κεραμικά οθωμανικής τεχνοτροπίας, παλιά σκεύη αντίκες, όπως ένας παλιός φωνόγραφος, είναι ό,τι πρέπει για να ταξιδέψεις λίγο στη ζωή του καφενέ που κοντεύει να φτάσει τα διακόσια χρόνια.

Το Τούρκικο Καφενείο λειτουργεί καθημερινά: 09.00-23.00