Τόπος – Ιστορία Mήλου

«Το νησί μας το έθρεψαν τα χώματα κι οι πέτρες του κι όχι η θάλασσα κι η γη του»

Με δυο κουβέντες από το στόμα μιας γιαγιάς γράφτηκε η ιστορία της Μήλου! Πράγματι από την εποχή του οψιδιανού, την 7 χιλιετηρίδα π.Χ. μέχρι σήμερα, το νησί θράφηκε από τα πετρώματα και το εμπόριό τους παρά από άλλες δραστηριότητες.

To ηφαιστειογενές νησί έμελλε να έχει στα σπάργανά του διαφορετικά είδους πετρώματα και τον σημαντικότερο ορυκτό πλούτο του Αιγαίου, ο οποίος αξιοποιούταν διαδοχικά και διαχρονικά.

Η Μήλος, πατρίδα του οψιδιανού που χρησίμευε για κατασκευή εργαλείων κατά τη νεολιθική εποχή σε όλη την περιοχή γύρω από το Αιγαίο, χάρη στην στρατηγική της θέση μεταξύ της ηπειρωτικής Ελλάδας και της Κρήτης και στο ασφαλές λιμάνι της μέσα στον μεγάλο φυσικό όρμο, ήταν από τα πρώτα νησιά του Αιγαίου που ευημέρησαν και άρχισαν να δημιουργούν σημαντικό πολιτισμό.

Από τότε μέχρι τις μέρες δεν υπήρχε περίοδος που να μην εξάγονται από το νησί θειάφι, μυλόπετρα, γύψος, μαγγάνιο, βαρυτίνη, καολίνη, μπετονίτης, περλίτης και ποζολάνη. Την ιστορία των πετρωμάτων και του ορυκτού πλούτου του νησιού θα την γνωρίσει κανείς σήμερα στο εξαιρετικά δομημένο Μεταλλευτικό Μουσείο της Μήλου.

Η Μήλος βρίσκεται στην ΝΔ άκρη των Κυκλάδων – είναι το 5ο σε μέγεθος νησί -, έχει σχήμα πετάλου και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα φυσικά λιμάνια της Ελλάδας.

Το δυτικό μισό του νησιού, το πιο άγριο και εντυπωσιακό κομμάτι του, ανήκει στο δίκτυο Natura 2000 και είναι βιότοπος της κόκκινης οχιάς της Μήλου.

Τα μοναδικά ηφαιστειογενή πετρώματα της Μήλου αποτυπώνονται και στα βράχια των παραλιών, δημιουργώντας αξιοθαύμαστα γλυπτά που με τα εντυπωσιακά ροζ, κατάλευκα, κόκκινα και καφετιά χρώματά τους και τα τουρκουάζ και πράσινα νερά της θάλασσας εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες. Κλέφτικο, Σαρακήνικο, Παπάφραγκας, Παλαιοχώρι, Τσιγκράδο είναι οι πρωταγωνιστές από τις 100 παραλίες του νησιού που αρκετές μπορείς να τις επισκεφτείς μόνον από την θάλασσα.

Φοίνικες, Δωριείς, Αθηναίοι, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, οι τρομεροί πειρατές του Μεσαίωνα – είχαν τα λημέρια τους στο Σαρακήνικο – κι ελάχιστα οι Οθωμανοί, που παρ’ όλη την 250χρονη κυριαρχία τους δεν εγκαταστάθηκαν ποτέ μόνιμα στη Μήλο, άφησαν το αποτύπωμά τους στο νησί. Και φυσικά οι Γάλλοι που με ένα ταξιδιωτικό πέρασμα απέκτησαν το 1820 την Αφροδίτη της Μήλου, το περίφημο μαρμάρινο άγαλμα του τέλους ελληνιστικής περιόδου – μια άλλη πέτρα, αυτή την φορά γλυπτό μάρμαρο – και το εγκατέστησαν ως ένα από τα σημαντικότερα εκθέματα στο Μουσείου του Λούβρου, κάνοντας γνωστή την Μήλο στα πέρατα της γης.

Σήμερα το νησί της Μήλου μακριά από την δίνη της έντονης τουριστικής ανάπτυξης, διατηρεί με θαυμαστό τρόπο μια ισορροπία και οι κάτοικοι του ασχολούνται με καλλιέργειες, κτηνοτροφία, αλιεία, δουλεύουν στα μεταλλεία – σε μικρότερο βαθμό πια γιατί εκμηχανίστηκε η εξόρυξη – και φυσικά αναπτύσσουν μορφές ήπιου τουρισμού.