Οινοξένεια 2017 - οδοιπορικό στην Αιγιάλεια

Ολοκληρώνοντας τα καλοκαιρινά ταξίδια μου και με αφορμή τις εκδηλώσεις και τα φεστιβάλ που γίνονται στις περισσότερες περιοχές της χώρας, φέτος στα σταθώ στα Οινοξένεια 2017. Τα Οινοξένεια – τοπία και γεύσεις της Αιγιάλειας είναι μια σειρά εκδηλώσεων που γίνονται στα τέλη του Αυγούστου στην Αιγιάλεια εδώ και πέντε χρόνια, που με εντυπωσίασαν για πολλούς λόγους και για αυτόν το λόγο θα ασχοληθώ όσο μπορώ πιο αναλυτικά και τεκμηριωμένα μπορώ. Γιατί πιστεύω ότι τα Οινοξένεια αποτελούν ένα εξαιρετικό παράδειγμα για μίμηση. Εξηγούμαι:

Tα καλοκαίρια στην επαρχία την εποχή που ανθίζει ο εσωτερικός και ο εξωτερικός τουρισμός γίνονται εκατοντάδες πολιτιστικές εκδηλώσεις για να τις χαρούν οι ντόπιοι και οι επισκέπτες κάθε τόπου. Πολλές απ’ αυτές συμπεριλαμβάνουν και την γαστρονομία στο περιεχόμενό τους, μαζί με μουσικές βραδιές όπου επιστρατεύονται μεταξύ άλλων και μουσικοί εξ Αθηνών για να τονώσουν το ενδιαφέρον του κοινού. Οι περισσότερες τελούνται με την χρηματοδότηση πόρων από την τοπική αυτοδιοίκηση (δήμοι-περιφέρειες) με κονδύλια για τα συγκεκριμένα γεγονότα. Το θέμα τους είναι κάτι ολίγον από προβολή της τοπικής ταυτότητας, λίγη γαστρονομία, κάποιες ομιλίες, πολύ φαγητό και συναυλίες επώνυμων τραγουδιστών. Μετά το πέρας των εκδηλώσεων ο τόπος συνήθως επανέρχεται στην προ των εκδηλώσεων χειμερία νάρκη του. Πολύ λίγες πραγματικά είναι εκδηλώσεις που έχουν φιλοσοφία, ποιότητα και θέματα που να τα αγκαλιάσει ο κόσμος και να εμπνευστεί, παίρνοντας την άκρη του νήματος για μια συνέχεια – μού ρχονται πρώτα στο νου τα Tinos food-paths. Μια από αυτές – ίσως από τις πλέον ενδιαφέρουσες – είναι και τα Οινοξένεια.

Όπως θα δούμε στην συνέχεια τα Οινοξένεια – τοπία και γεύσεις Αιγιάλειας, κατόρθωσαν μέσα σε πέντε χρόνια, να εξελιχθούν και να αντρωθούν. Οι φετινές εκδηλώσεις ήταν πολλές και ποιοτικές, με διασπορά γεγονότων σε πολλές τοποθεσίες και κατόρθωσαν να καλύψουν πολλούς και διαφορετικούς τομείς δράσεων. Κύριο χαρακτηριστικό από διαχειριστικής πλευράς, ήταν ότι στις εκδηλώσεις ενεπλάκησαν, από επιτελικής πλευράς κυρίως ο Δήμος, όσο και ιδιώτες, επαγγελματίες και εθελοντές, με πρωτεργάτες το δίκτυο των οινοποιών της Αιγιάλειας, τους εκπροσώπους των κέντρων εστίασης, τους ερασιτεχνικούς θιάσους της πόλης κλπ. Μια σπάνια δημιουργική συνεργασία της Πολιτείας με την κοινωνία των πολιτών.

Παράλληλα παρακολουθώντας όλες τις εκδηλώσεις της Οινοξένεια 2017, που διήρκεσαν 10 ημέρες, θα μπορούσε κανείς κάλλιστα να ισχυρισθεί ότι γνώρισε ένα μεγάλο μέρος από τα τοπία και τις γεύσεις της Αιγιάλειας. Γι αυτό άλλωστε το λόγο και το άρθρο μας το τιτλοφορήσαμε “Οινοξένεια 2017 – οδοιπορικό στην Αιγιάλεια” ως μια έμπρακτη απόδειξη, για το πώς οι εκδηλώσεις πέτυχαν τον σκοπό τους, την γνωριμία των επισκεπτών με τα τοπία και τις γεύσεις της Αιγιάλειας. Εμείς πάντως, όπως θα δούμε και στο οδοιπορικό μας, γράψαμε 20 άρθρα για τα γεγονότα, για τους παραγωγούς, τα προϊόντα, τα εδέσματα και τις ταβέρνες και μάλιστα δημιουργήσαμε και μια σχετική σειρά video για τους γαστρονομικούς θησαυρούς της Αιγιάλειας. Κι όλα αυτά από την Αιγιάλεια που γνωρίσαμε μέσω της συμμετοχής μας στα Οινοξένεια!

Την εκδήλωση έναρξης της Πέμπτης 17/8 άνοιξε η πρόεδρος της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Αιγιαλείας (ΔΗ.Κ.ΕΠ.Α) – η διοργανώτρια των εκδηλώσεων – Μαρία Τσουκαλά, στον εντυπωσιακά και ατμοσφαιρικά στολισμένο κήπο με τους φοίνικες του Πολιτιστικού Κέντρου Αιγίου «Αλέκος Μέγαρης». Η αντιδήμαρχος καλωσόρισε τους παραβρισκόμενους – επισήμους και κοινό – και έδωσε το στίγμα των φετινών Οινοξενείων, ενώ παράλληλα τόνισε την σπουδαιότητα του θεσμού για την ανάδειξη της περιοχής της Αιγιάλειας μέσω των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της.

Φέτος, για πρώτη φορά με το ειδικό ποτήρι γευσιγνωσίας «Οινοξένεια» που προσφερόταν στην είσοδο, οι εκατοντάδες των επισκεπτών δοκίμασαν τα εκλεκτά και βραβευμένα κρασιά των οινοποιείων του Δικτύου Οινοξένεια, που τα σέρβιραν από τα περίπτερά τους (στην τελετή έναρξη και λήξης), ενώ το ενδιαφέρον κέντρισαν «Οι θησαυροί της Αιγιάλειας Γης», το τραπέζι με τα εκλεκτά προϊόντα και τις δημιουργίες των τοπικών παραγωγών.

Κάθε μέρα στον κόσμο των «Οινοξενείων» έχει ξεχωριστό χαρακτήρα. Την Κυριακή 20 Αυγούστου οι συμμετέχοντες πήραν μια καλή γεύση στην παραλία του Αιγίου, με έντονο ρομαντισμό, πολλές μνήμες από 2 αιώνες πίσω και πολλή γεύση από τους εκλεκτούς οίνους της Αιγιάλειας.

Η βόλτα στην παραλία του Αιγίου, μετά την πρόσφατη ανάπλασή της, προσέφερε και αυτή στη βραδιά μια όμορφη φωτογραφική έκθεση, ένα ταξίδι στο χρόνο: «Από τα Πριμαρόλια στον Θεόδωρο Αγγελόπουλο» με θέμα στιγμές από την παραλία Αιγίου, από την παλιά, χρυσή εποχή της σταφίδας Βοστίτσα, την εποχή της Χαρτοποιίας ως και το σκηνικό και τα γυρίσματα των ταινιών του Θεόδωρου Αγγελόπουλου. Το δεύτερο μέρος της έκθεσης παρουσίασε σύγχρονες φωτογραφίες της Χαρτοποιίας, του φωτογράφου Κώστα Γεωργόπουλου (Β.Ε.Ν.). Στην προβλήτα, μπροστά από τον φάρο, έγινε βιντεοπροβολή – αφιέρωμα στον Θεόδωρο Αγγελόπουλο και το Αίγιο, όπως αντικατοπτρίστηκε στις ταινίες «Ο θίασος» και «Ο μελισσοκόμος», μέρος των οποίων κινηματογραφήθηκε ακριβώς εκεί.

Ένα σημαντικό δρώμενο, το «Πατητήρι πάρτυ» διοργάνωσε την Τετάρτη 24 Αυγούστου, το οινοποιείο Οινοφόρος του καλού μου φίλου και τέως προέδρου του Σ.Ε.Ο (Σύνδεσμος Ελλήνων Οινοπαραγωγών) Άγγελου Ρούβαλη, ενός πρωτοπόρου οινολόγου-οινοποιού, που αξιοποίησε μια παλιά ελληνική ποικιλία του αμπελώνα της Αιγιάλειας, τον Ροδίτη, και φτιάχνοντας το κρασί Ασπρολίθι κρατά από το 1990 τα σκήπτρα του πιο εμβληματικού κρασιού αυτής της ποικιλίας.

Είναι αυτός που μ’ έκανε και γνώρισα και αγάπησα την Αιγιάλεια. Μην ξεχνάμε ότι η Αιγιάλεια είναι μια από τις σημαντικότερες αμπελουργικές περιοχές της χώρας και θα πρέπει τα παιδιά από μικρά να γνωρίζουν αυτό το μονάκριβο δώρο που χάρισε η φύση στον τόπο αυτό. Kαι διονυσιακές μυήσεις σαν τις χθεσινές μπορούν να αποτελέσουν το έναυσμα για μια άλλου τύπου σχέση με το αμπέλι και το κρασί. Και φυσικά με την ζωή, καθώς τα παιδιά την αντιμετωπίζουν μόνο μέσα από τις οθόνες των ηλεκτρονικών παιγνιδιών τους.

Στην Ιερά Μονή Ταξιαρχών την Πέμπτη 25 Αυγούστου, με αφορμή την θεματική εκδήλωση με τίτλο «Οίνος και Μέλος» στο πλαίσιο των Οινοξενείων 2017, μέσα στο πανέμορφο δάσος, στους πρόποδες του όρους Κλωκός, οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν στην σκήτη του Οσίου Λεοντίου και στους χώρους του Ιστορικού Μοναστηριού. Σε έναν επιβλητικό χώρο, μνημείο πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς, το ταξίδι στην οινογνωσία και τη γαστρονομία, συνεχίστηκε μέσω της μύησης και ξενάγησης στους χώρους του μοναστηριού.

Το παλιό βαγεναριό του μοναστηριού με τα βαγένια, τα μεγάλα κρασοβάρελα, το κρυφό σχολείο, οι φιλόξενοι χώροι της μονής και των ηγούμενων, η μυσταγωγική ατμόσφαιρα που απέπνεε κάθε γωνιά, συνετέλεσαν σε μια ανεπανάληπτη εμπειρία.

Ακολουθησε ομιλία του ηγούμενου της Μονής Καλλίνικου με παρουσίαση της ιστορικής διαδρομής της μονής και στη συνέχεια ο Γιώργος Πίττας, παρουσίασε την ομιλία του με θέμα «Ο οίνος από την αρχαιότητα και το χριστιανισμό, στο Βυζάντιο και την Μοναστηριακή διατροφή». Η μουσική συναυλία με τον Σάκη Παπαδημητρίου, τη Δώρα Πετρίδη και τον Μανώλη Κόττορο γέμισαν τον χώρο με μελωδίες από τη Βυζαντινή μουσική, τους εκκλησιαστικούς ύμνους έως την παραδοσιακή μουσική και ολοκλήρωσε έτσι ίσως την πιο ιδιαίτερη και ατμοσφαιρική εκδήλωση των φετινών Οινοξενείων.

Την Παρασκευή 25/8 η Άνω Ακράτα υποδέχτηκε τα Οινοξένεια την Παρασκευή 25 Αυγούστου σε μια κατάμεστη πλατεία. Η βραδιά ξεκίνησε με τις θεματικές παρουσιάσεις από τη Μάριαν Σπίγγου και Σίσσυ Τζελεπίδου, συμβούλων οινουτουρισμού, όπου αναλύθηκαν οι προοπτικές του οινοτουρισμού στην Αιγιάλεια.

Ακολούθησε εισήγηση της Ηρούς Τσιμπρή, Γεν. Διευθύντριας της Αχαΐας Αναπτυξιακής, με θέμα τις δικτυώσεις-συνεργασίες για την ενίσχυση του γαστρονομικού προφίλ της περιοχής. Οι ομιλητές τόνισαν τη σημαντικότητα και το ειδικό βάρος του θεσμού των Οινοξενείων ως μοχλού προβολής και τουριστικής ανάπτυξης της Αιγιαλείας.

Ιδιαίτερης σημασίας ήταν η άτυπη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία τη ΔΗΚΕΠΑ και της διοργάνωσης των Οινοξενείων. Συμμετείχαν οι οινοποιοί του Δικτύου Οινοξένεια Άγγελος Ρούβαλης, Θεοδώρα Ρούβαλη, Σωσάννα Κατσικώστα, οι οινολόγοι Εύη Χαραλαμπίδου, Παναγιώτης Παπαγιαννόπουλος, Τάσος Δροσιάδης, ο συγγραφέας και μελετητής Γιώργος Πίττας, οι σύμβουλοι οινοτουρισμού Μάριαν Σπίγγος και Σίσσυ Τζελεπίδου, η Δ/ντρια της Αχαΐας Αναπτυξιακής Ηρώ Τσιμπρή, η Έλενα Λαμπροπούλου, ο δημοσιογράφος Νίκος Ιωαννίδης, η πρόεδρος της ΔΗΚΕΠΑ Μαρία Τσουκαλά και τα στελέχη της διοργάνωσης Νάνσυ Χαριτωνίδου και Σωτήρης Μπόλης. Σκοπός η διερεύνηση του οινοτουριστικού μέλλοντος της Αιγιάλειας και ο σχεδιασμός των επόμενων βημάτων για τα Οινοξένεια. Τα συμπεράσματα της θερμής και συχνά παθιασμένης συνάντησης θα μεταβληθούν σύντομα σε σχέδιο δράσης, μιας και η περιοχή δείχνει να θέλει να προχωρήσει μπροστά με βήμα ταχύ και σωστό.

Ικανοποίηση, αισιοδοξία αλλά και μια γλυκιά γεύση γεμάτη μνήμες για το κοινό, επεφύλαξε η μεγάλη εκδήλωση λήξης των Οινοξενείων 2017 την Κυριακή 27 Αυγούστου στο Πολιτιστικό Κέντρο Αιγίου, «Αλέκος Μέγαρης».

Από το σούρουπο ξεκίνησαν οι επισκέπτες να απολαμβάνουν τους τοπικούς οίνους των οινοποιείων του δικτύου Οινοξένεια. Ο κήπος του Πολιτιστικού κέντρου είχε μετατραπεί σε ένα πανέμορφο ρετρό σκηνικό, καθώς η γευσιγνωσία οίνων συνοδευόταν από όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τις ετικέτες και τις ποικιλίες από τους οινοποιούς και τους οινολόγους του δικτύου.

Η βραδιά στο κατάμεστο Υπαίθριο Θέατρο «Γιώργος Παππάς» ξεκίνησε με την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εισήγηση του κ. Γιώργου Παλιούρα, εκπροσώπου της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συνδέσμων Γραφείων Ταξιδίων & Τουρισμού – FedHatta, ο οποίος τόνισε μεταξύ άλλων το μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης οινικού και θεματικού τουρισμού στην Αιγιάλεια.

Η πρόεδρος της ΔΗ.Κ.ΕΠ.Α. Μαρία Τσουκαλά ακολούθως τόνισε τη σημασία στήριξης του θεσμού από όλη την Αιγιάλεια, με σκοπό τη διερεύνηση του οινοτουριστικού μέλλοντος της περιοχής που ήδη σχεδιάζεται μέσω του θεσμού «Οινοξένεια», προσδοκώντας να προβληθεί η Αιγιάλεια στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό.

Η βραδιά έκλεισε με την εξαιρετική μουσικοθεατρική παράσταση «Κάποτε στο Αίγιο», της πολυτάλαντης Μαρίας Παναγιωτακοπούλου, που έγραψε το θεατρικό κείμενο, σκηνοθέτησε και συντόνισε τους ερασιτέχνες κατα το πλείστον καλλιτέχνες. Τη μουσική σύνθεση και επιμέλεια είχε ο Σάκης Παπαδημητρίου.

Θέμα της παράστασης ήταν το Αίγιο του Μεσοπολέμου και το σκηνικό των αντιθέσεων, που χαρακτήριζε την εποχή της μεγάλης ακμής και της σταφιδικής κρίσης μέσα από 13 μικρά μονόπρακτα, με τη συμμετοχή πάνω από 80 μελών πολλών πολιτιστικών φορέων και ομάδων της πόλης, ενθουσιάζοντας τους πολυάριθμους θεατές που καταχειροκρότησαν την παράσταση, ενώ τα τραγούδια απέδωσαν εξαιρετικά η καταξιωμένη ερμηνεύτρια Σοφία Παπάζογλου και η σταθερά ανερχόμενη Έλενα Παπαδημητρίου.

Φαντάζομαι πως όλη αυτή η υπερπαραγωγή με τη συμμετοχή τόσων θεατρικών ομάδων ερασιτεχνών ηθοποιών -σε εθελοντική βάση βεβαίως- ήταν μια μεγάλη επίτευξη στην πορεία κατάκτησης της συνεργατικότητας στον χώρο της δημιουργίας αλλά και της κοινωνικής ζωής της πόλης του Αιγίου.

Το συναρπαστικό ταξίδι «Οινοξένεια 2017» στην πανέμορφη Αιγιάλεια έκλεισε με ιδανικό τρόπο, αφήνοντας μεγάλες προσδοκίες για όσα μπορούν να καταφέρουν εμπνευσμένοι άνθρωποι με σωστή μεθοδολογία και στόχευση, καθώς όπως τόνισε και ο δήμαρχος Αιγιαλείας Θανάσης Παναγόπουλος μιλώντας στο κοινό «δεσμευόμαστε για ακόμη καλύτερα πράγματα, με την προϋπόθεση ότι θα έχουμε τους δημότες στο πλευρό μας, για να αφήσουμε και εμείς το δικό μας αποτύπωμα στο μέλλον».

Θοδωρής Πανουτσόπουλος, Νάνσυ Χαριτωνίδου, Χαρά Δορλή, Σωτήρης Μπόλης

Τελειώνοντας με τις καθεαυτού εκδηλώσεις των Οινοξενείων 2017 και πριν αρχίσουμε την περιγραφή του οδοιπορικού στην Αιγιάλεια -που όπως είπαμε προκλήθηκε από τις διαδρομές των Οινοξενείων- θα ήθελα να παρουσιάσω την επιτελική ομάδα διοργάνωσης των Οινοξενείων 2017 που δεν πήρε ανάσα τουλάχιστον κατά την διάρκεια των εκδηλώσεων, αλλά και φυσικά και κατά την διάρκεια της μεγάλης προπαρασκευής των. Από αριστερά: Θοδωρής Πανουτσόπουλος, Νάνσυ Χαριτωνίδου, Χαρά Δορλή, Σωτήρης Μπόλης (ο επικεφαλής και εγκέφαλος).

Kατά την διάρκεια της περιήγησης μας στην Αιγιάλεια, επισκεφτήκαμε κατ’ αρχάς τον ορεινό αμπελώνα της Αιγιάλειας, που σύμφωνα με την μεγάλη κυρία του Ελληνικού κρασιού, Σταυρούλα Κουράκου, είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες αμπελουργικές ζώνες του κόσμου. Στην περιήγησή μας συναντήσαμε σταφιδοχώραφα και μας συνόδευσαν οι μουσικοί ήχοι της μάκινας, του μηχανήματος όπου στα χωράφια γίνεται η πρωτογενής επεξεργασία της κορινθιακής σταφίδας.

Γνωρίσαμε τα οινοποιεία Οινοφόρος, Αχαιών Οινοποιητική, Τετράμυθος, Ρίρα, Kavino – όπου μάλιστα για τα δυο πρώτα γυρίσαμε και όμορφα video – και δοκιμάσαμε τα βραβευμένα τους κρασιά. Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε την Παναιγιάλειο Ένωση Συνεταιρισμών όπου τυποποιείται η Κορινθιακή σταφίδα και εξάγεται κατά 90% στο εξωτερικό.

Επισκεφτήκαμε κάποια ταβερνάκια που διακρίνονται για την ποιότητά τους, όπως η Παλιά Αγορά στο Αίγιο, το Μελτέμι στα Διγελιώτικα, το Μαϊστράλι στα Σελιανίτικα, τον Γρηγόρη στο ορεινό Πυργάκι και τον Μαζαράκη στο Λαμπίρι. Γνωρίσαμε τους ιδιοκτήτες του και μας έπεισαν για το πάθος τους για την τοπική κουζίνα και για την προσπάθεια τους να ανεβάσουν το επίπεδο της τοπικής γαστρονομίας.

Δοκιμάσαμε και καταγράψαμε τα κλασικά τοπικά εδέσματα όπως το μπουργέτο, τον μπακαλιάρο πλακί με κορινθιακή σταφίδα, την μακαρονόπιτα και το βεργάδι ασπρογιάχνι, που ήταν πραγματικά πιάτα με ταυτότητα.

Όλα αυτά (προϊόντα, παραγωγοί, εδέσματα, ταβέρνες) αποτυπώθηκαν και καταγράφηκαν και ήδη έχουν τύχει της σχετικής δημοσιότητας. Μια περιοχή πάνω σ’ έναν δρόμο, την Ολυμπία οδό, που τώρα πια είναι απόλαυση και χαρά να την ταξιδεύεις και σε φέρνει σε μια ώρα και κάτι λίγο από την Αθήνα, είναι έτοιμη να απογειωθεί γαστρονομικά. Καταπληκτικά τοπία, όμορφες ακροθαλασσιές με γραφικά ταβερνάκια, μια πρωτεύουσα το Αίγιο με ένδοξη ιστορία και παρόν, το μπαλκόνι του Κορινθιακού.

Πρώτη ύλη υπάρχει, βούληση επίσης, ανθρώπινο δυναμικό πρώτης τάξης. Και ο σπινθήρας εδόθηκε εδώ και πέντε με τα Οινοξένεια. Χρόνο με τον χρόνο η φωτιά θεριεύει, μόνο που τώρα, για να γίνει το επόμενο βήμα, χρειάζεται η συντήρηση της φωτιάς όλον το χρόνο, και το άπλωμα της ακόμα πιο πολύ. Αλλά έχουν γνώση οι φύλακες!