Κοτταρού

Ένα από τα πιο καλά κρυμμένα μυστικά της Αθήνας είναι η Ταβέρνα Κοτταρού, ένα κουτούκι στον Κολωνό.

Παρότι η προϊστορία του ξεκινά πριν τον πόλεμο, και η ιστορία του κρατά από την περίοδο της χούντας και η ακμή του έντονη τα τελευταία 15 χρόνια, ελάχιστα έχουν γραφεί γι’ αυτό από τους ερευνητές της ταβέρνας και από τα σύγχρονα σχετικά ενημερωτικά έντυπα. Θες η αποστροφή των ιδιοκτητών του προς την προβολή, θες η έλλειψη ταμπέλας και σήμανσης στην είσοδο του μαγαζιού, η «Κοτταρού» δεν είναι γνωστή στο ευρύ κοινό. Ίσως και να μην το χρειάζεται, γιατί είναι τόσο δημοφιλής στο κοινό της, ώστε ακόμα και μέρα καθημερινή, θα πρέπει να κάνεις κράτηση από πριν για να βρεις τραπέζι.

Κι όμως ο Σεραφείμ Φυντανίδης (1937-2014) ο μετέπειτα διευθυντής της Ελευθεροτυπίας και γνωστός για την αγάπη του για το τραγούδι και τις ταβέρνες, ως απλός συντάκτης είχε γράψει το εξής εγκωμιαστικό άρθρο για την «Κοτταρού» (το απόκομμα του άρθρου είναι γραμμένο σε πολυτονικό και αναρτημένο σ’ έναν πίνακα του μαγαζιού και χρονολογείται από τη δεκαετία του ΄70 όταν ήταν ακόμα απλός συντάκτης):

«Κατεβαίνεις δέκα τσιμεντένια σκαλιά και βρίσκεσαι σ’ ένα τσιμεντένιο υπόγειο. Πεντακάθαρο, νοικοκυρεμένο, ευχάριστο. Πολύ μερακλής ο ιδιοκτήτης. Την έχει στολίσει με κάθε λογής όμορφα πράματα. Μια μικρή ναυτική γωνιά στην αριστερή μεριά. Άγκυρες, κοχύλια, σωσίβια, δίχτυα. Στον απέναντι τοίχο, μέσα σε κανονικά κτισμένα κουφώματα, μικρογραφίες από γειτονιές της Πλάκας και του χωριού… Στον μεσαίο τοίχο, απέναντι από την είσοδο, τα βαρέλια με τα κρασιά (ρετσίνες, κοκκινέλια, αρετσίνωτα, μπρούσκα). Γύρω-γύρω κλουβιά με τραγουδιστάδικα πουλιά. Φλώροι, καρδερίνες, καναρίνια, σπίνοι. Πίνεις το κρασάκι σου κι αντί για κιθάρες και μπουζούκια ακούς τετραφωνίες από καλλικέλαδα λαρύγγια. Η μεγάλη πρωτοτυπία της ταβέρνας είναι το «μενού» της. Το μόνο έδεσμα που σερβίρεται είναι ο τηγανητός μπακαλιάρος. Αλλά τι μπακαλιάρος! Λουκούμι σωστό! Συνοδεύεται με πράσινες ελιές, λαχανοσαλάτα, φέτα και χωριάτικο ψωμί. Έτερον μηδέν…».

Την «Κοτταρού» από το 1990 την ανέλαβε ο Γιάννης Γαλανόπουλος και από το 2008 την τρέχει η σύντροφός του Καραπέτη Λενιώ – ο Γιάννης ασχολείται κυρίως με την Μεταξού. Την Κοτταρού την επισκεπτόμουν από την Δικτατορία, αλλά και στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Μετά την ξέχασα, η αλήθεια είναι ότι είχα ακούσει ότι πέρασε μια φάση παρακμής. Ξανακατέβηκα τα σκαλάκια της το 2023, και χάρηκα πολύ. Ο Γιάννης κι η Λενιώ την αναγέννησαν.

Όμορφή ζεστή ατμόσφαιρα, τραπέζια στρωμένα μ’ ένα χαρτονένιο τραπεζομάντιλο με παραστάσεις από σχολικό βιβλίο κάποιας παλιάς Α’ Δημοτικού, νόστιμοι μεζέδες, και το κυριότερο κατάμεστο από νεολαία, που έρχεται απ’ όλη την Αθήνα.

Στην αρχή κουβεντολόι, φαγητό και κρασάκι και μετά τραγούδι και χορός, από 3 μουσικούς – επικεφαλής είναι ο Χαράλαμπος, γιός της Λενιώς -, που κάθονται χωρίς ενισχυτές και μικρόφωνα σ’ ένα τραπεζάκι στο κέντρο της ταβέρνας και ξεσηκώνουν τους θαμώνες. Σαν κορυφωθεί το κέφι θα χορέψει και η Λενιώ τον Ικαριώτικο της πατρίδας της. Γλυκά πράγματα, ανθρώπινα, στο πνεύμα της αυθεντικής παραδοσιακής ταβέρνας.

Η Λενιώ, ανοιχτόκαρδη «ταβερνιάρισσα» μας μίλησε για την ιστορία της Κοτταρούς:

«Στις αρχές του αιώνα, εδώ υπήρχε ένα αγρός όπου εκτρέφονταν κότες. Οι έμποροι από την Δημοτική Αγορά έρχονταν με κάρα και αγόραζαν κότες και τσιμπούσαν κάτι σ’ ένα χαμόσπιτο. Μετά τον πόλεμο κτίστηκε το πέτρινο αυτό σπίτι, και στο υπόγειο στεγάστηκε μια ψευτοταβέρνα, με άδεια λειτουργίας από το 1953. Οι εμπόροι που έρχονταν γύρευαν να φάνε στην Κοτταρού, οι γενιές διαδέχονταν η μία την άλλη, οι κότες φύγαν, αλλά η ταβέρνα παρέμεινε της «Κοτταρούς». Σε ανάμνηση μπήκαν κάποια πουλιά και πέρδικες που δημιουργούσαν μια σχετική ατμόσφαιρα. Εδώ σύχναζαν οι γείτονες, εργαζόμενοι στον Σταθμό Λαρίσης, αλλά και φίλοι του καλού κρασιού. Εδώ στη γωνία καθόταν και έγραφε τους στίχους της η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, που έμενε δυο στενά πιο πάνω. Σήμερα η «Κοτταρού» είναι όλο ζωή, μας θυμούνται οι παλιοί, αλλά εμείς χαιρόμαστε πιο πολύ με τα γλέντια των νέων».