Σαΐτα

Η οδός Κυδαθηναίων, ο πεζόδρομος που ξεκινά από τη Φιλελλήνων και φτάνει ως την Αδριανού, είναι ένας δρόμος από την εποχή της κλασικής αρχαιότητας. Τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση της Αθήνας από τους Τούρκους διέθετε συντριβάνι στο ύψος της πλατείας Φιλομούσου Εταιρείας – που ήταν η μοναδική στην Πλάκα- και από τότε θεωρείτο η πιο αρχοντική οδός της όμορφης γειτονιάς και είχε προσελκύσει το ενδιαφέρον των εύπορων οικογενειών για τόπο εγκατάστασης.

Εκεί απέναντι από την εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος που χρονολογείται από τον 11ο αιώνα, στο νούμερο 9, ο Μικρασιάτης καθηγητής Στέλιος Σεφεριάδης, το 1933, δέκα χρόνια περίπου αφ’ ότου ήρθε από τη Σμύρνη, αποφάσισε να στεγάσει την οικογένεια του.

Στον πρώτο όροφο ήταν το γραφείο του καθηγητή, στον τελευταίο η κατοικία της Ιωάννας Σεφεριάδη (1909-2000) που ήταν παντρεμένη από το 1930 με τον Κωνσταντίνο Τσάτσο, τον μετέπειτα πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας (1975-1980) και στο ισόγειο ήταν το καταφύγιο του πρωτότοκου γιου της οικογένειας, του νομπελίστα ποιητή Γιώργου Σεφέρη, στα διαλείμματα της εκτός συνόρων διπλωματικής καριέρας του.

Στο σπίτι αυτό βρισκόταν ο Γιώργος Σεφέρης όταν ξέσπασαν τα Δεκεμβριανά του 1944 και αποτύπωσε τις εικόνες της εμφύλιας διαμάχης στα περίφημα «ημερολόγιά» του. Λίγα μέτρα πιο κάτω και ακριβώς στο ύψος του αλσυλλίου της Αγίας Σωτήρας, εκεί που σήμερα βρίσκονται οι δύο αδριάντες του Κωνσταντίνου Τσάτσου και της συζύγου του, βρίσκεται η ταβέρνα Σαΐτα της οικογένειας Ζαχαροπούλου, μια από τις δυο ιστορικές ταβέρνες (Σαΐτα και Δαμίγος), υπόγεια καπηλειά που έχουν πολλά να πουν για τη ζωή στην Πλάκα.

Το ταβερνάκι απέκτησε το 1970 ο κυρ Γιώργος με την κυρά Βασιλική ως υπόγειο, με τα βαρέλια και την ρετσίνα από τα Μεσόγεια, το ξύλινο μεγάλο ψυγείο του πάγου, τις πλακιώτικες τοιχογραφίες με την ζωή στη γειτονιά, ένα περιβάλλον που αντιπροσώπευε την ταβέρνα της παραδοσιακής Αθήνας.

Πενήντα χρόνια μετά θα συναντήσεις την ίδια ατμόσφαιρα. Τι κι αν ο κυρ Γιώργος ταξίδεψε στους ουρανούς και η κυρά Βασιλική 85 χρόνων πια αποτραβήχτηκε. Τα τρία παιδιά τους, η Μαίρη, ο Αντρέας και η Φωτεινή μαζί με τα εγγόνια τους έχουν αναλάβει το μαγαζί κι από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 έστησαν τραπεζάκια και στον πεζόδρομο της Κυδαθηναίων, και αποτελούν μια οικογενειακή ταβέρνα, που ξεχωρίζει στην τουριστική κατά τ’ άλλα Πλάκα.

Οι αναμνήσεις από την ταβέρνα πολλές καθώς μας τις εξιστορεί η μικρότερη αδελφή Φωτεινή:

“Το κύριο χαρακτηριστικό της ταβέρνας μας είναι η οικογενειακή ατμόσφαιρα και η διατήρηση της παράδοσης. Τα φαγητά που μαγειρεύουμε είναι όπως τα μάθαμε από τους γονείς μας. Σταθερές αξίες, ο τηγανητός μπακαλιάρος, οι σαρδέλες μας, οι σουπιές με χόρτα, τα μαγειρευτά μας, οι μελιτζάνες στο φούρνο, το κοκκινιστό μοσχαράκι, το αρνάκι λεμονάτο, όλα με προσεγμένες πρώτες ύλες. Το κοινό μας στην πλειοψηφία του είναι Αθηναίοι, άλλωστε δουλεύουμε όλον τον χρόνο, κλειστά είμαστε μόνο Πάσχα και Χριστούγεννα! Δεν είναι τυχαίο ότι από εδώ έχει παρελάσει όλη η Αθήνα. Μέχρι τα τελευταία της έτρωγε εδώ η κυρία Τσάτσου, ενώ ήταν και παραμένει στέκι γνωστών καλλιτεχνών. Εδώ αντάμωσαν ο Νίκος Ξυδάκης και ο Μανώλης Ρασούλης και κάναν τον δίσκο «Η εκδίκηση της γυφτιάς» το 1978, εδώ σύχναζε ο Σαββόπουλος που κάποια φορά ο πατέρας μου, του έδωσε τα κλειδιά να κλείσει το μαγαζί όταν φύγει, γιατί αυτός δεν άντεχε πότε θα αποτελειώσει ο Νιόνιος και η παρέα του“.

Ήρθαν παραγγελίες, η Φωτεινή μάς άφησε για να προλάβει, έχει να λέει πολλές ιστορίες ακόμα, και εμείς απολαύσαμε το φαγητό και νιώσαμε όμορφα, γιατί κάποια πράγματα στη ζωή αξίζει να μένουν αναλλοίωτα.